രചന : ജോർജ് കക്കാട്ട് ✍
2006 ഏപ്രിലിലെ പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ സന്ദർശനം, സംസ്ഥാന സന്ദർശനങ്ങളിൽ നിശബ്ദത പാലിക്കുകയും, അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ സർക്കാർ ശൈലി പോലെ, ശ്രദ്ധേയമായ വിവേകത്തോടെ, ജർമ്മനിയുമായുള്ള തന്ത്രപരമായ പങ്കാളിത്തം കൂടുതൽ ആഴത്തിലാക്കുകയും ചെയ്തു. ആഞ്ചല മെർക്കൽ തൻ്റെ അതിഥിയോടൊപ്പം ചുവന്ന പരവതാനിയിലൂടെ നടക്കുന്നു . പശ്ചാത്തലത്തിൽ ഇടതുവശത്ത് ഇന്ത്യൻ പതാകയും വലതുവശത്ത് ജർമ്മൻ പതാകയും പറക്കുന്നു. ജർമ്മൻ പട്ടാളക്കാർ വരിയിൽ നിന്നുകൊണ്ട് …..ഡോ. ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി മൻമോഹൻ സിംഗിന് ആദരാഞ്ജലികൾ.
നരച്ച താടി, നീല തലപ്പാവ് – ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യത്തെ സിഖ് അല്ലെങ്കിൽ അഹിന്ദു പ്രധാനമന്ത്രി – അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ എളിമ എന്നിവയാണ് സിംഗിൻ്റെ വ്യാപാരമുദ്രകൾ. 1932-ൽ പഞ്ചാബിൻ്റെ പടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗത്ത് ഒരു ലളിതമായ കർഷകൻ്റെ മകനായി ജനിച്ച മൻമോഹൻ സിങ്ങിന്, പ്രത്യേകിച്ച് അക്കാദമികമായി ശ്രദ്ധേയമായ ഒരു കരിയറിലേക്ക് തിരിഞ്ഞുനോക്കാൻ കഴിയും.
സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്രജ്ഞൻ
മികച്ച ഗ്രേഡുകൾക്ക് നന്ദി, അദ്ദേഹം ചണ്ഡീഗഡിലെ പഞ്ചാബ് സർവകലാശാലയിൽ എത്തി, അവിടെ സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്രത്തിൽ ബിരുദാനന്തര ബിരുദം നേടി. തുടർന്ന് അദ്ദേഹം കേംബ്രിഡ്ജിലെ ഇംഗ്ലീഷ് എലൈറ്റ് യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിൽ സ്കോളർഷിപ്പിലും പിന്നീട് ഓക്സ്ഫോർഡിലും എത്തി. അവിടെ, 1962-ൽ, ഇന്ത്യൻ കയറ്റുമതിയുടെയും സാമ്പത്തിക വളർച്ചയുടെയും പ്രവണതകളെയും സാധ്യതകളെയും കുറിച്ച് സിംഗ് തൻ്റെ ഡോക്ടറൽ തീസിസ് എഴുതി. തൻ്റെ പ്രൊഫഷണൽ കരിയറിൽ ഉടനീളം അദ്ദേഹം പ്രായോഗികമായി ബന്ധപ്പെടുന്ന ഒരു വിഷയം. 1963ൽ ചണ്ഡീഗഢ് സർവകലാശാലയിൽ സിംഗ് പ്രൊഫസർഷിപ്പ് നേടി. താമസിയാതെ അദ്ദേഹം ദേശീയതലത്തിലും അന്തർദേശീയമായും അംഗീകരിക്കപ്പെട്ട സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്ര വിദഗ്ധനായി. 1965-ൽ ന്യൂയോർക്കിലെ യുഎൻ സെക്രട്ടേറിയറ്റിലേക്ക് അദ്ദേഹം നിയമിതനായി, 1967 മുതൽ യുഎൻ വേൾഡ് ട്രേഡ് ആൻഡ് ഡെവലപ്മെൻ്റ് കോൺഫറൻസിൻ്റെ തലവനായി. 1969-ൽ അദ്ദേഹം ഇന്ത്യയിലേക്ക് മടങ്ങി, പ്രശസ്ത ഡൽഹി സ്കൂൾ ഓഫ് ഇക്കണോമിക്സിൽ പ്രൊഫസർ പദവി ഏറ്റെടുത്തു.
രാഷ്ട്രീയത്തിലേക്കുള്ള ചുവടുകൾ
ഇന്ത്യയിൽ തിരിച്ചെത്തി രണ്ട് വർഷത്തിന് ശേഷം, വിദേശ വ്യാപാര മന്ത്രാലയത്തിലും ധനമന്ത്രാലയത്തിലും സാമ്പത്തിക ഉപദേഷ്ടാവ് എന്ന നിലയിൽ സിംഗ് തൻ്റെ രാഷ്ട്രീയ ജീവിതം ആരംഭിച്ചു. 1980 മുതൽ 1982 വരെ സംസ്ഥാന ആസൂത്രണ കമ്മിഷൻ്റെ ഉപാധ്യക്ഷനായിരുന്നു. രണ്ടര വർഷം റിസർവ് ബാങ്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ തലവനും. 1987-ൽ, ഇനിയൊരു അറിയിപ്പ് ഉണ്ടാകുന്നതുവരെ സിംഗ് വീണ്ടും ഇന്ത്യ വിടുകയും ജനീവയിലെ “സതേൺ കമ്മീഷൻ” സെക്രട്ടറിയായി പ്രവർത്തിക്കുകയും ചെയ്തു. മൂന്ന് വർഷത്തിന് ശേഷം അദ്ദേഹം ഡൽഹിയിൽ പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ ഉപദേശകനായി നിയമിതനായി. 1991-ൽ, ദുർബലമായ ഇന്ത്യൻ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥ പാപ്പരത്വത്തിൻ്റെ വക്കിലെത്തിയപ്പോൾ, സിംഗിനെ സർക്കാർ പി.വി. നരസിംഹ റാവുസിനെ ധനമന്ത്രിയായി നിയമിച്ചു. അന്ന് കോൺഗ്രസ് പാർട്ടി അംഗമായിരുന്നില്ലെങ്കിലും. പക്ഷേ, അന്തർദേശീയമായി അംഗീകരിക്കപ്പെട്ട സാമ്പത്തിക വിദഗ്ധനിൽ ആളുകൾക്ക് വലിയ പ്രതീക്ഷകളുണ്ടായിരുന്നു, അത് അദ്ദേഹം നിരാശപ്പെടുത്തിയില്ല. ക്ഷയിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന ഇന്ത്യൻ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയെ സുസ്ഥിരമാക്കുന്നതിനായി അദ്ദേഹം ധീരമായി പരിഷ്ക്കരണങ്ങളുടെ ഒരു ശ്രേണി അവതരിപ്പിക്കുകയും അങ്ങനെ സംസ്ഥാന നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയെ ഉദാരവൽക്കരിച്ച വിജയകരമായ സാമ്പത്തിക പരിഷ്കർത്താവ് എന്ന ഖ്യാതി നേടുകയും ചെയ്തു. ധനമന്ത്രിയെന്ന നിലയിൽ രാജ്യത്തിൻ്റെ നിലവിലെ സാമ്പത്തിക കുതിച്ചുചാട്ടത്തിന് അടിത്തറയിട്ടത് സിംഗ് ആയിരുന്നു.
കോൺഗ്രസ് പാർട്ടിയുടെ ആശ്ചര്യകരമായ വിജയത്തിനും സോണിയാ ഗാന്ധിയുടെ പ്രധാനമന്ത്രിപദത്തിൻ്റെ അതിലും അതിശയകരമായ രാജിയ്ക്കും ശേഷം, 2004 മെയ് 22-ന് ഇന്ത്യയുടെ 14-ാമത്തെ പ്രധാനമന്ത്രിയായി സിംഗ് നിയമിതനായി. വലിയ സംശയത്തിൻ്റെ അകമ്പടിയോടെയുള്ള നിയമനം. കാരണം, സോണിയാ ഗാന്ധിയുടെ നിർദ്ദേശത്തോട് മാത്രമാണ് സിംഗ് തൻ്റെ ഓഫീസിന് കടപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത് എന്ന് എല്ലാവർക്കും അറിയാമായിരുന്നു. 19 പാർട്ടികളുടെ ചിതറിപ്പോയ സഖ്യത്തെ ഒരുമിച്ച് നിർത്താനുള്ള അനുഭവം അദ്ദേഹത്തിനില്ലെന്ന് വിമർശകർ പരാതിപ്പെട്ടു. 2004 ലെ പാർലമെൻ്റ് തിരഞ്ഞെടുപ്പിന് മുമ്പ്, താൻ യാദൃശ്ചികമായി മാത്രമാണ് രാഷ്ട്രീയക്കാരനായതെന്നും തനിക്ക് രാഷ്ട്രീയത്തെക്കുറിച്ച് ഒന്നും അറിയില്ലെന്നും അദ്ദേഹം പ്രഖ്യാപിച്ചു. പക്ഷേ, വ്യക്തമായ തൊഴിൽ വിഭജനത്തോടെ, അപ്രതീക്ഷിതമായി മികച്ച ടീമാണെന്ന് സിംഗും ഗാന്ധിയും തെളിയിച്ചു. അദ്ദേഹം ഗവൺമെൻ്റിനെ നയിക്കുകയും വിശാലമായ നയങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ, അവൾ പാർട്ടിയെയും സഖ്യകക്ഷികളെയും അടിത്തറയെയും പരിപാലിക്കുന്നു. സിംഗ് രാഷ്ട്രീയത്തിൻ്റെ ആഴങ്ങളിൽ നിന്ന് വിട്ടുനിൽക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നു, അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ മുൻഗാമികളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി, ജനപ്രീതി കുറവാണെന്ന് തോന്നുന്നു. “രാജ്യത്തെ ഏറ്റവും വൃത്തിയുള്ള രാഷ്ട്രീയക്കാരൻ” എന്നാണ് സിങ്ങിനെ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്.
ജർമ്മനിയുടെ കാര്യം വരുമ്പോൾ, ഇന്ത്യയുടെ ഭരണത്തലവൻ ഒരു കഥ പറയാൻ ഇഷ്ടപ്പെടുന്നു. ജർമ്മൻ നിലവാരമുള്ള വർക്ക്മാൻഷിപ്പിനോടുള്ള ബഹുമാനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു കഥ. ഓക്സ്ഫോർഡിൽ പഠിച്ച് തിരിച്ചെത്തിയപ്പോൾ മുത്തശ്ശിക്ക് സമ്മാനമായി ഒരു വാച്ച് ഇന്ത്യയിലേക്ക് കൊണ്ടുവന്നു. അവൻ അത് അവൾക്ക് നൽകിയപ്പോൾ, ഈ വാച്ച് എവിടെ നിന്ന് ലഭിച്ചുവെന്ന് അവൾ ചോദിച്ചു. അവൾ സ്വിറ്റ്സർലൻഡിൽ നിന്നാണെന്ന് ഞാൻ അവളോട് പറഞ്ഞു, മൻമോഹൻ സിംഗ് പറഞ്ഞു. “എൻ്റെ മുത്തശ്ശി പറഞ്ഞു, ഇത് മികച്ചതായിരിക്കില്ല, കാരണം മികച്ച കാര്യങ്ങൾ വരുന്നത് ജർമ്മനിയിൽ നിന്നാണ്.” ജർമ്മനിയും ഇന്ത്യയും തമ്മിലുള്ള അടുത്ത ബന്ധം സിംഗ് വിളിച്ചുപറയുന്നു.
മുൻ ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി മൻമോഹൻ സിംഗ് അന്തരിച്ചു, അദ്ദേഹം തൻ്റെ രാജ്യത്തിൻ്റെ സാമ്പത്തിക തുറക്കലിൻ്റെ ശില്പിയായി കണക്കാക്കപ്പെട്ടു – അങ്ങനെ ആധുനിക ഇന്ത്യയുടെ കൂട്ടാളി.
മുൻ ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി മൻമോഹൻ സിംഗ് (92) അന്തരിച്ചു. വ്യാഴാഴ്ച വൈകുന്നേരം വീട്ടിൽ വെച്ച് പെട്ടെന്ന് ബോധം നഷ്ടപ്പെട്ടതിനെ തുടർന്ന് മുൻ സർക്കാർ തലവനെ ന്യൂഡൽഹിയിലെ ആശുപത്രിയിൽ പ്രവേശിപ്പിച്ചതായി ഓൾ ഇന്ത്യ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസസ് അറിയിച്ചു.
ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക പരിഷ്കരണ പരിപാടിയുടെയും യുഎസുമായുള്ള ചരിത്രപരമായ ആണവ കരാറിൻ്റെയും ശില്പിയായി സിംഗ് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ കാലം സേവനമനുഷ്ഠിച്ച പ്രധാനമന്ത്രിമാരിൽ ഒരാളായിരുന്നു അദ്ദേഹം, പത്ത് വർഷത്തോളം സേവനമനുഷ്ഠിച്ചു.
2004 മുതൽ 2014 വരെ അദ്ദേഹം ഇന്ത്യ ഭരിച്ചു, രാജ്യത്തിൻ്റെ സാമ്പത്തിക ഓപ്പണിംഗിൻ്റെ ശില്പിയായി കണക്കാക്കപ്പെട്ടു:
ആധുനിക ഇന്ത്യൻ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയ്ക്ക് പുതിയ പാത വെട്ടിത്തുറന്നുകൊണ്ട് രാജ്യത്തെ മുന്നോട്ട് നയിച്ച വ്യക്തിത്വമായിരുന്നു മൻമോഹൻ സിംഗിന്റേത്. പൊതുവേ മിതഭാഷി ആയിരുന്നെങ്കിലും സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്രത്തിന്റെ തന്റെ അഗാധമായ പാണ്ഡിത്യവും അറിവും പകർന്നു നൽകുന്നതിൽ അദ്ദേഹം ഒട്ടും മടി കാണിച്ചിരുന്നില്ല. ഇക്കാരണങ്ങൾ ഒക്കെ കൂടിയാണ് അദ്ദേഹം ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രത്തിൽ വിസ്മരിക്കപ്പെടാത്ത പ്രധാനമന്ത്രിമാരിൽ ഒരാളായി എന്നും ജ്വലിച്ചു നിൽക്കുന്നത്.
എപ്പോഴും ഇളംനീല നിറത്തിലുള്ള തലപ്പാവ് ധരിച്ചുകൊണ്ടാണ് ഡോ. മൻമോഹൻ സിംഗിനെ വേദികളിൽ നമുക്ക് കാണാൻ കഴിഞ്ഞിരുന്നത്. ഇത് പലപ്പോഴും അഭ്യൂഹങ്ങൾക്കും ചിലരുടെയൊക്കെ പരിഹാസത്തിനും ഒക്കെ കാരണമായിരുന്നു. എന്നാൽ സംയമനം കൈവെടിയിടാതെ ഒരിക്കൽ അദ്ദേഹം തന്റെ തലപ്പാവിനെ കുറിച്ചുള്ള ചോദ്യത്തിന് കൃത്യമായ മറുപടി നൽകി. അന്ന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ മറുപടി കേട്ട് സദസ് നിർത്താതെ കരഘോഷം മുഴക്കുന്ന സാഹചര്യവുമായി. കൃത്യം പതിനെട്ട് വർഷങ്ങൾക്ക് മുൻപായിരുന്നു തന്റെ തലപ്പാവിനെ സംബന്ധിച്ചുള്ള രഹസ്യം ഡോ. മൻമോഹൻ സിംഗ് പുറത്തുവിട്ടത്. 2006-ൽ ഡോക്ടറേറ്റ് ഓഫ് ലോ ഏറ്റുവാങ്ങി കൊണ്ടായിരുന്നു അദ്ദേഹം ഈ കാര്യത്തിൽ അധികമാർക്കും അറിയാതിരുന്ന രഹസ്യം വെളിപ്പെടുത്തിയത്. ഇളം നീല തന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട നിറങ്ങളിൽ ഒന്നാണെന്നും കേംബ്രിഡ്ജിലെ തന്റെ അവിസ്മരണീയ ദിനങ്ങളുടെ ഓർമ്മപ്പെടുത്തലാണെന്നും ഇതെന്നുമായിരുന്നു മൻമോഹൻ വിശദീകരിച്ചത്. ഒരു വലിയ സദസിന് മുന്നിൽ നടന്ന ചടങ്ങിൽ ഫിലിപ്പ് രാജകുമാരൻ മൻമോഹൻ സിംഗിന്റെ നീല തലപ്പാവ് ചൂണ്ടിക്കാണിച്ചപ്പോഴായിരുന്നു അദ്ദേഹം മറുപടി നൽകിയത്. കേംബ്രിഡ്ജിൽ പഠിക്കുന്ന കാലത്ത് സമപ്രായക്കാർ അദ്ദേഹത്തെ സ്നേഹപൂർവ്വം “നീല തലപ്പാവ്” എന്ന് വിളിച്ചിരുന്നത് എങ്ങനെയാണെന്നും മുൻ പ്രധാനമന്ത്രി പിന്നീട് വിശദീകരിച്ചിരുന്നു. നിക്കോളാസ് കൽഡോർ, ജോവാൻ റോബിൻസൺ, അമർത്യ സെൻ തുടങ്ങിയ പ്രമുഖ സാമ്പത്തിക വിദഗ്ധരുമായി കേംബ്രിഡ്ജ് കാലത്തെ ബന്ധത്തെ കുറിച്ചും അദ്ദേഹം മനസ് തുറന്നിരുന്നു.
അതേസമയം, ഇന്നലെ രാത്രി ഒൻപതരയോടെ ആയിരുന്നു മൻമോഹൻ സിംഗിന്റെ അന്ത്യം. വസതിയിൽ കുഴഞ്ഞുവീണ അദ്ദേഹത്തെ എയിംസിൽ പ്രവേശിപ്പിക്കുകയായിരുന്നു. പിന്നീട് മരണത്തിന് കീഴടങ്ങി. അടുത്ത ഏഴ് ദിവസത്തേക്ക് രാജ്യത്ത് ദുഃഖാചരണം പ്രഖ്യാപിച്ചിരിക്കുകയാണ്. ശനിയാഴ്ചയാണ് മൻമോഹൻ സിംഗിന്റെ സംസ്കാര ചടങ്ങുകൾ നടക്കുക. സാമ്പത്തിക കരുത്തനായ ഇന്ത്യൻ മുൻ പ്രധാനമന്ത്രി ശ്രി മൻമോഹൻ സിംഗിന് ഐ വായനയുടെ ആദരാജ്ഞലികൾ!